Laparoskopik (kapalı) fıtık ameliyatı

Fıtık Nedir?

• Fıtık; kasları yerinde tutan sağlam bir dokuda olan karın duvarında açıklık veya yırtık oluşmasıdır.  Karın duvarı kaslarının iç tabakasında oluşan zayıflama sonucunda karın içi basınç artışları esnasında bu zayıf noktalarda bir yırtılma veya açılma olmaktadır.  
• Bu yırtılan veya ayrılan karın duvarı katmanları arasından karın duvarının en iç katmanı olan peritonu dışarı doğru gitmeye zorlanır ve dışarı doğru balonlaşmasını ve fıtık kesesi dediğimiz yapının oluşmasını sağlarlar. Zamanla zorlama sonrasında bu fıtık kesesi büyür. Batın içi basınç artışlarında bu fıtık kesesi içerisine bağırsaklar veya omentum girebilir. 
• 
• Fıtık ağrıya neden olabilir, rahatsızlık hissi verebilir veya acil ameliyat olmaları gerekebilir.
• Kadınlarda ve erkeklerde her ikisinde de görülmektedir.
• Fıtık doğuştan olabileceği gibi sonradan da gelişebilir.
• Fıtıklar kendiliğinden iyileşmez veya zamanla düzelmez, ilaçla tedavisi yoktur.
• Fıtığın düzelmesini sağlayan bir egzersiz proğramı veya fiziksel aktivite yoktur.
• 

Fıtık olduğunuzu nasıl anlarsınız?

Karın duvarında yaygın bir şekilde fıtık olan bölgeler

--Kasık bölgesi

--Göbek (umblikus) bölgesi

--Daha öncesinde geçirilmiş operasyon bölgesi (insizyonel herni)

• Fıtığı tanımak çoğu zaman kolay; Cildin altında bir çıkıntı fark edersiniz.  Bu alanda bir rahatsızlık veya ağrı hissedebilirsiniz özellikle ağır eşyaları kaldırdığınız zamanlarda veya öksürme ve ıkınma gibi faaliyetlerinizde. Bazen de başka bir hastalık için gittiğinizde doktorunuz tarafından tesadüfen bulunabilir. Bazı fıtıkların tanısını koymaksa çok zor olabilir bu durumlarda ultrason ve tomografi gibi görüntüleme yöntemleri kullanılabilir.
• Fıtık ağrısı bazen çok şiddetli ve keskin olabileceği gibi bazen de günün sonuna doğru artan künt bir ağrı oluşturabilir.
• Eğer fıtık şiddetli ve devam eden, geçemeyen bir ağrı yapıyorsa, fıtık üzerinde bir kızarıklık ve hassasiyet oluşmuşsa bu boğulmuş fıtık dediğimiz acil ameliyat gerektiren tehlikeli bir duruma delalettir.
• Boğulmuş fıtık; fıtık kesesi içine giren karın içi organın buraya sıkışmış ve karın içine gidemez hale gelmiş ve bu karın içi organının beslenmesinin bozulma riskinin olduğu acil bir durumdur.

Kasık Fıtığının nedenleri nelerdir?

Karın duvarında fıtık gelişme riskinin yüksek olduğu zayıf noktalar mevcuttur ve genellikle bu bölgelerden daha çok fıtık meydana gelir.

Fıtık genellikle şiddetli bir ıkınma sonrasında, ağır bir cismi kaldırma esnasında, yaşlanma sonrasında, karın duvarına bir hasar oluşmasını takiben, eski bir ameliyat kesisinden veya doğuştan var olan zayıf noktalardan  gelişebilir.

Her yaş grubunda herkeste görülebilir.

Fıtıklar çocuklarda genellikle doğuştan oluşurken yetişkinlerde genellikle sonradan oluşmaktadır.

Laparoskopik (kapalı) kasık fıtığı ameliyatının avantajları nelerdir?

Laparoskopik kasık fıtığı tamiri; kamera kullanarak çok daha küçük ameliyat kesilerinden karın içine girilerek yapılmaktadır.

Fıtık ameliyatlarında ister açık olsun ister kapalı olsun yama kullanılmaktadır fakat kapalı ameliyatta yama iç tarafa konulurken açık ameliyatlarda yama dış tarafa konulmaktadır.

Kapalı kasık fıtığı ameliyatlarından sonra daha az ağrı olması nedeni ile daha çabuk günlük hayata ve işe dönebilmektedir.

Özellikle ağır işlerle uğraşan kişilerde veya sporcularda daha çok kapalı ameliyatı tercih etmekteyiz.

Laparoskopik(kapalı) kasık fıtığı ameliyatının endikasyonları: Hangi durumlarda kapalı kasık fıtığı ameliyatı yapılabilir.

Hemen hemen tüm kasık fıtıkları kapalı olarak ta ameliyat edilebilir. Sadece aşağıdaki durumlarda kapalı ameliyat uygun değildir.

·       Kapalı kasık fıtığı genel anestezi altında yapıldığı için hastanın genel anestezi almasının sakıncalı olduğu durumlarda

·       Bu bölgeden geçirilmiş olan daha önceki operasyonların varlığında  (prostat ameliyatı gibi).

Hangi hazırlıkların yapılması gerekli?

• Çoğu kasık fıtığı ameliyatı olan kişi hastanede genellikle bir gün yatırılmaktadır, ameliyatın ertesi günü taburcu edilmektedir.
• Ameliyattan önce kan testleri, kalp grafisi ve akciğer filmi tüm hastalarda yapılmaktadır. Başka hastalığı olan hastalar gerekli ise o bölüm doktoruna ameliyat öncesi danışılmaktadır.
• Sıgara, alkol veya bağımlılık yapan ilaçların hepsi kesilmelidir.
• Genel anestezi altında ameliyat yapılacağı için gece saat 12 den sonra tamamen aç kalınmalı sıvılar dahil ağızdan hiçbir şey alınmamalı.
• Kullanmakta olduğumuz ilaçları doktorumuza danışmalıyız ve bunların içerisinde kan sulandırıcı ilaçlar var ise bunlar genelde 5-7 gün öncesinden kesilmeli ve bunun yerine cilt altına yapılan bir iğne formuna geçilmeli. Şeker hastalığınız var ise şeker ilaçlarınızın kesilmesi ve kısa etkili insülin ile tedavi edilmeniz gerekmektedir. Sadece tansiyon ilaçlarını ameliyat olacağınız günün sabahında çok az bir su ile içilmesi gerekmektedir.
• Ameliyat olacağınız günün sabahında duşunuzu alınız ve kişisel temizliğinizi yapınız.
• Ameliyat ile ilgili yeterli bilgilendirildikten sonra onam formunu imzalamalısınız. Anlamadığınız veya kafanıza takılan bir nokta varsa cerrahınıza tekrar tekrar sormalısınız.
• Bol ve yumuşak rahat giyilip çıkarılabilen bir kıyafet ile gelmelisiniz

Kasık bağı kullanımı:

 Kasık bağı kullanımı çoğu zaman ineffektif bir işlemdir cünkü bağırsağın fıtık içerisinde boğulma olasılığını azaltmamaktadır. Bu nedenle çok zorda kalmadıkça hastalara kasık bağı önerilmez. Bunun yerine mümkünse ve hasta ameliyat olabilecek durumda ise ameliyat önerilmektedir.

Ameliyat nasıl yapılmaktadır?

• Kasık fıtığı ameliyatı iki şekilde yapılabilmektedir
  1. Klasik açık kasık fıtığı ameliyatı; Kasık bölgesine yapılan 8-10 cm lik oblik ameliyat kesisi ile yapılmaktadır.  Bu ameliyat kesisi cilt, cilt altı katmanlarını geçerek defektin olduğu alana ulaşarak yapılan bir işlemdir.  Bu tamir esnasında defekt üzerine bir yama (meş) konulmaktadır. Bu ameliyat sınırlı uyuşturma(lokal anestezi) denilen sadece o bölgenin uyuşturulduğu veya spinal anestezi denilen belden aşağısının uyuşturulduğu veya tamamen uyutulan genel anestezi altında gerçekleştirilebilir. Bunun tercihi doktorunuzun önerisi eşliğinde sizin tercihinize bağlıdır.
  2. Laparoskopik (kapalı) kasık fıtığı ameliyatı: Bu işlem ince uzun bir kamera yardımı ile yapılmaktadır. Karın içine göbek hizasından özel bir trocar (balon trocar)yerleştirilir ve fıtık olan kasık bölgesine yerleştirilir ve şişirilir ardından bu trocarın balonu çıkarılır ve içerisi karbon dioksit (CO2) denilen gaz ile şişirilir. Kamera içeriye girilerek görüş altında 2 adet 5 mm lik trocar daha içeriye yerleştirilir. Bu trokarlardan içeri girilen aletler yardımı ile fıtık bölgesi ortaya konulur ve fıtık tam ortada kalacak şekilde özel olarak hazırlanmış yamalar karın iç tarafından yerleştirilir. Gerekirse kemik yapılara bu yama tespit edilir. Bu ameliyat genel anestezi altında yapılmaktadır.

Eğer ameliyat kapalı olarak tamamlanamaz ise ne olur?

Çok çok az bir hasta grubunda laparoskopik (kapalı) ameliyat tamamlanamayabilir.  Bu durumda klasik açık ameliyata geçilir.  Açığa geçme riskini artıran faktörler mevcuttur bunlar;

Şişmanlık, daha öncesinde bu bölgeden ameliyat olmuş olmak, ameliyat esnasında kanmanın olması açığa geçme riskini artırırlar.

Ameliyattan sonra size ne beklemektedir?

• Ameliyattan sonra ameliyat masasından ayılma odasına alınırsınız ve yaklaşık 1-2 saat burada tamamen ayılana kadar takip edilirsiniz.
• Genellikle ameliyat bölgesinde yaklaşık ilk 48 saat içinde ağrılarınız olur ve ağrı kesici ilaçlarla giderilir.
• Ameliyattan sonra genellikle bir gün hastanede takip edilirsiniz.
• Ameliyatı genel anestezi ile yapılmışsa yaklaşık 5-6 saat sonra ağızdan sulu gıdalar almaya başlayabilirsiniz. Ameliyatı spınal veya sınırlı uyuşturma altında yapılmışsa ağızdan gıda almaya daha erken başlanır.
• Ameliyattan 6 saat sonra destekli bir şekilde ayağa kaldırılırsınız ve kısa yürüyüşler yaptırılırsınız.
• Ameliyatı eğer kapalı yapılmışsa bir terslik yoksa bir hafta içinde normal hareketlere geçilebilir. Bu aktiviteler duş alma, yürüyüş, araba kullanma, cinsel ilişki ve çalışma.
• Ameliyattan sonra 2. hafta sonunda kontrolünüz yapılmaktadır.

Fıtık ameliyatından sonra hangi komplikasyonlar (sorunlar)  olabilir?

• Kanama
• Yara yerinde iltihap; kapalı ameliyatlarda daha az oranda karşılaşılmaktadır.
• Ameliyat esnasında diğer organlarda yaralanma olabilir ( bu organlar; idrar kesesi, ince ve kalın bağırsaklar, ana damarlar, sperm kanalı ve sinirler)
• Ameliyat sonrası bazen idrar yapmada zorluk oluşabilir ve idrar sondası takılması gerekebilir ama genellikle sorunsuz çözülür.
• Testislerde ve penis kökünde şişme ve morarma olabilir.  Bunlarda genellikle küçük boyutlarda olur ve kendiliğinden iyileşir.
• Fıtığın nüks etmesi: Açık veya kapalı yapılan fıtık ameliyatlarında nüks oranı çok düşüktür.
• Bütün bu komplikasyonlar hastaya ait olan bazı özelliklerde artmaktadır mesela şeker hastalarında, şişman hastalarda veya kolajen doku hastalığı olanlarda gibi komplikasyon riskleri artmaktadır.
• Ameliyatı yapacak olan cerrahın becerisi, deneyimi ve tecrübesi de oluşacak komlikasyon miktarı ile yakından ilişkilidir. Bu nedenle ameliyatınızı yapacak doktoru iyi seçmelisiniz ve ameliyat öncesi kafanıza takılan noktaları sonuna kadar sorarak aydınlanmalısınız.

Taburcu Olduktan Sonra

Ameliyatın üzerinden 48 saat geçtikten sonra ameliyat yaralarında bir sorun yoksa yaralar açık bırakılabilir. Banyo yapılabilir. Tekrar pansuman gerekmez. Yara yerleri için çoğu zaman kendiliğinden eriyebilen gizli dikişler kullanıldığından dikiş alınmasına gerek yoktur. Hasta ameliyattan sonraki haftasında ağır ve yağlı yiyeceklerden kaçınmalı ve sulu yumuşak gıdalar tüketmelidir. Fıtık ameliyatı gündelik yaşam, yeme-içme düzeni açısından önemli bir soruna yol açmaz. Bir aksilik olmadığı taktirde hastaların sosyal ortamlarına ve iş hayatlarına dönmeleri için bir hafta istirahat yeterlidir. İlaç veya vitamin takviyesi gerektirmez. İlk 10 gün sonraki kontrolleri yapıldıktan sonra uzun dönemde takip ve kontrollere gerek yoktur.

Doktorunuzu hangi durumlarda aramalısınız?

Aşağıdakilerden biri veya birkaçı gelişmişse doktorunuzu aramalısınız.

• İnatçı ateş (>38 C)
• Kanama
• Karında veya kasıkta şişmede artma
• Ağrı kesiciye rağmen geçmeyen ağrı
• Devamlı olan bulantı ve kusma
• İdrar yapamama
• Titreme
• İnatçı öksürme ve nefes darlığı
• Ameliyat yerinden püy gelmesi
• Ameliyat bölgesinde büyüyen kızarıklık ve şişkinlik oluşması
• Hiçbir şey yiyemiyor ve içemiyorsanız.